شرکت ظاهریاگر دو مال به صورت قهری و بدون قصد شرکت، باهم ممزوج شود، شرکت ظاهری محقق می‌شود و احکام شرکت واقعی بر آن بار می‌شود. برخی نیز این تقسیم را نپذیرفته‌اند. ۱ - شرکت ظاهری در مقابل شرکت واقعیشرکت ظاهری (شرکت حکمی) مقابلشرکت واقعی. ۲ - تقسیم شرکت به ظاهری و واقعیبرخی فقها شرکت را به ظاهری و واقعی تقسیم کردهاند. ۲.۱ - مراد از شرکت واقعیمراد آنان از شرکت واقعی، تحقق واقعی شرکت است و آن در جایی است که دو مال به قصد شرکت باهم آمیخته شوند؛ به گونهای که قابل تمیز و تشخیص از هم نباشند و یا به سبب عقدی همچون بیع و هبه به ملک دو یا چند نفر در آید، یا از راه ارث به ملک چند نفر منتقل شود، یا چند نفر باهم زمین مواتی را احیا کنند و یا از طریق حیازت با نصب توری مشترک از دریا ماهی بگیرند. ۲.۲ - مراد از شرکت ظاهریو مراد از شرکت ظاهری، ترتب آثار شرکت واقعی و احکام آن به حکم شرع بر آن میباشد؛ هرچند در واقع شرکتی تحقق نیافته است. این شرکت در جایی است که دو مال به گونه قهری یا اختیاری، لیکن بدون قصد شرکت با هم مخلوط و ممزوج گردند. ۲.۲.۱ - مخالف در مسألهبرخی، تقسیم فوق را نپذیرفته و گفتهاند: موارد آمیختگی دو مال با اختیار و بدون قصد شرکت و یا به صورت قهری، شرکت واقعی است، به شرط آنکه دو مال ممزوج شده به نظر عرف یکی به شمار آیند. [۲]
مبانی العروة (المضاربة)، ص۲۳۴-۲۳۵.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۶۷۲. |